Günümüzde bilgisayarlar, telefonlar, yazıcılar hatta akıllı süpürgeler bile bir ağa bağlanıyor. Bu cihazların birbirini görüp görememesi, yani “aynı ağda olup olmadıkları”, Subnet Mask adı verilen bir ağ ayarına bağlıdır.
Bu yazıda sana Subnet Mask (ya da Netmask) nedir, ne işe yarar ve iki cihazın aynı ağda olup olmadığını nasıl belirlediğini sade bir şekilde anlatacağım.
Subnet Mask Nedir?
Subnet Mask, bir IP adresinin hangi kısmının ağa, hangi kısmının ise cihaza (bilgisayar, telefon vb.) ait olduğunu gösteren sayısal bir ifadedir.
Tıpkı bir adres gibi düşünebiliriz:
- Sokak ismi → Ağ adresi
- Kapı numarası → Cihaz adresi
Subnet Mask bu ayrımı yapar.
Peki Ne İşe Yarar?
Subnet Mask, ağdaki cihazların birbiriyle iletişim kurup kuramayacağını belirler.
Yani iki cihazın aynı yerel ağda olup olmadığını kontrol eder.
Eğer iki cihaz aynı ağdaysa, direkt olarak veri alışverişi yapabilirler. Farklı ağlardalarsa, iletişim kurmak için modem, yönlendirici (router) gibi aracı bir cihaza ihtiyaç duyarlar.
Örnek Üzerinden Anlatalım
Cihaz 1:
- IP adresi:
192.168.1.10 - Subnet Mask:
255.255.255.0
Cihaz 2:
- IP adresi:
192.168.1.20 - Subnet Mask:
255.255.255.0
İki cihazın da Subnet Mask değeri aynı. Bu değer bize diyor ki:
“IP adreslerinin ilk üç bloğu (192.168.1) aynıysa, bunlar aynı ağda demektir.”
Her iki cihazda da bu kısım aynı olduğu için, birbirlerini görebilirler ve veri aktarımı yapabilirler.
Şimdi Farklı Bir Senaryo:
Cihaz 1:
- IP adresi:
192.168.1.10 - Subnet Mask:
255.255.255.0
Cihaz 2:
- IP adresi:
192.168.2.15 - Subnet Mask:
255.255.255.0
Bu durumda IP adreslerinin ilk üç bloğu farklı (biri 192.168.1, diğeri 192.168.2)
Subnet Mask, bu IP’lerin aynı ağda olmadığını söyler.
Sonuç?
🔴 Bu iki cihaz aynı ağda değildir ve doğrudan iletişim kuramazlar.
Subnet Mask Nereden Görülür?
Eğer Windows kullanıyorsan:
- Başlat menüsüne “cmd” yaz
- Komut satırını aç ve şu komutu gir:
ipconfig
Karşına şu bilgiler çıkacak:
IPv4 Address. . . . . : 192.168.1.10
Subnet Mask . . . . . : 255.255.255.0
Default Gateway . . . : 192.168.1.1
Burada “Subnet Mask” değeri, ağ adresinin hangi kısmını dikkate aldığını gösterir.
Neden Önemli?
- Aynı ev ya da ofisteki cihazların birbirini görebilmesi için subnet mask’leri uyumlu olmalı.
- Ağ kurulumları yaparken, yazıcı paylaşımı, dosya aktarımı veya oyun oynamak gibi işlemler için cihazların aynı ağda olması gerekir.
- Subnet mask sayesinde bu kontrol otomatik olarak yapılır. Yanlış ayarlanırsa, cihazlar birbirini bulamaz.
Subnet Mask, görünüşte karmaşık bir sayı dizisi gibi durabilir ama aslında basit bir görevi vardır:
Cihazlar aynı ağda mı, değil mi? sorusunun cevabını verir.
Unutma:
- Subnet Mask aynıysa ve IP’lerin ağ kısmı eşleşiyorsa → Aynı ağdasınız.
- Subnet Mask aynı olsa bile IP’lerin ağ kısmı farklıysa → Farklı ağlardasınız.
Bu kadar basit!
